राजीव कला महाविद्यालय झरी हे नेहमीच विद्यार्थ्यांच्या शैक्षणिक आणि बौद्धिक विकासासाठी आग्रही राहिले आहे. याच परंपरेला पुढे नेण्यासाठी राज्यशास्त्र विभागाच्या वतीने नुकतेच राज्यशास्त्र अभ्यास मंडळाची स्थापना करण्यात आली. या कार्यक्रमाला महाविद्यालयातील मोठ्या प्रमाणात विद्यार्थी उपस्थित राहिले. विद्यार्थ्यांचा उत्स्फूर्त सहभाग पाहून कार्यक्रमाला वेगळेच ऊर्जामय वातावरण लाभले.
या स्थापनेच्या सोहळ्याला प्रा. डॉ. विठ्ठल पाईलवार (विभाग प्रमुख, राज्यशास्त्र) यांनी अध्यक्षस्थान भूषवले. त्यांच्या मार्गदर्शनाखाली हा महत्त्वपूर्ण उपक्रम आकारास आला. आपल्या अध्यक्षीय भाषणात त्यांनी विद्यार्थ्यांना राज्यशास्त्र या विषयाचे आजच्या काळातील महत्व पटवून दिले. लोकशाही व्यवस्थेत प्रत्येक नागरिकाचे हक्क, जबाबदाऱ्या आणि राजकीय प्रक्रियेतील सहभाग समजून घेण्यासाठी राज्यशास्त्राचा अभ्यास कसा उपयुक्त ठरतो हे त्यांनी सविस्तरपणे मांडले.
कार्यक्रमाचे संचालन श्री. रविंद्र कापनवार सर यांनी उत्साहपूर्ण पद्धतीने केले. त्यांनी विद्यार्थ्यांना अभ्यास मंडळाचे उद्दिष्टे आणि भविष्यात राबविण्यात येणाऱ्या उपक्रमांची माहिती दिली. विद्यार्थ्यांच्या सहभागातून या मंडळाचे कार्य यशस्वी होईल असा विश्वासही त्यांनी व्यक्त केला.
यावेळी आभार प्रदर्शन अमोल ठाकरे सर यांनी केले. कार्यक्रमाच्या यशस्वी आयोजनासाठी सर्वांचे सहकार्य मान्यवरांनी मान्य केले आणि भविष्यातही असेच सहकार्य लाभेल अशी अपेक्षा त्यांनी व्यक्त केली.
या उपक्रमात बी.ए.च्या विद्यार्थ्यांना विशेष मार्गदर्शन करण्यात आले. राज्यशास्त्र अभ्यास मंडळ का आवश्यक आहे, त्यातून विद्यार्थ्यांना काय लाभ मिळू शकतो याबाबत सविस्तर चर्चा झाली. आजच्या जागतिकीकरणाच्या युगात राजकीय, सामाजिक आणि आर्थिक बदल झपाट्याने होत आहेत. अशा परिस्थितीत तरुण पिढीने सजग नागरिक म्हणून स्वतःची भूमिका पार पाडणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. अभ्यास मंडळाच्या माध्यमातून विद्यार्थ्यांना फक्त पुस्तकापुरता अभ्यास मर्यादित न ठेवता प्रत्यक्ष जीवनाशी संबंधित अनुभव घेण्याची संधी मिळणार आहे.
विद्यार्थ्यांसाठी वादविवाद स्पर्धा, निबंधलेखन, वक्तृत्व स्पर्धा, चर्चा सत्रे यांसारखे कार्यक्रम अभ्यास मंडळाच्या माध्यमातून आयोजित करण्याची योजना आहे. यातून विद्यार्थ्यांची विचार करण्याची क्षमता, तर्कशक्ती आणि आत्मविश्वास वाढण्यास हातभार लागेल. तसेच समाजातील घडामोडींचा चिकित्सक दृष्टीकोनातून विचार करण्याची सवय लागेल.
या स्थापनेच्या वेळी काही विद्यार्थ्यांनीही आपले अनुभव व्यक्त केले. त्यांना अभ्यास मंडळामुळे केवळ अभ्यासातच नव्हे तर करिअर घडविण्यासाठीसुद्धा दिशादर्शन मिळेल असे वाटते. विशेषतः स्पर्धा परीक्षांच्या दृष्टीने राज्यशास्त्र हा विषय खूप उपयुक्त ठरतो. त्यामुळे या मंडळाच्या कार्यातून त्यांना आपली तयारी अधिक सक्षम करण्याची संधी मिळेल अशी अपेक्षा व्यक्त करण्यात आली.
राजीव कला महाविद्यालय झरी हे ग्रामीण व आदिवासी भागातील विद्यार्थ्यांसाठी शिक्षणाचे महत्त्वाचे केंद्र आहे. येथे शिकणाऱ्या मुला-मुलींना अशा प्रकारच्या उपक्रमातून आत्मविश्वास मिळतो, सामाजिक जाण वाढते आणि शिक्षणासोबतच व्यक्तिमत्व विकासालाही चालना मिळते. अभ्यास मंडळ ही केवळ औपचारिक संस्था नसून विद्यार्थ्यांना सामाजिक-राजकीय जाणिवा रुजविणारी शैक्षणिक प्रयोगशाळा आहे असे म्हणता येईल.
अखेर कार्यक्रमाचा सार असा की, राज्यशास्त्र अभ्यास मंडळाची स्थापना ही केवळ एका विभागाची गोष्ट नाही तर महाविद्यालयातील सर्व विद्यार्थ्यांसाठी प्रेरणादायी ठरेल. विद्यार्थ्यांनी या मंचाचा उपयोग केवळ अभ्यासापुरता न करता समाजाशी नाळ जोडण्यासाठी करावा, असे आवाहन उपस्थित प्राध्यापकांनी केले.
येत्या काळात या अभ्यास मंडळातून अनेक विधायक उपक्रम राबविले जातील आणि ते विद्यार्थ्यांच्या सर्वांगीण विकासाला नवी दिशा देतील, यात शंका नाही.