युनिट 5 – न्यायव्यवस्था प्रश्न 1: भारतात न्यायव्यवस्थेचे स्थान काय आहे? उत्तर:भारताची न्यायव्यवस्था ही स्वतंत्र, निष्पक्ष आणि सर्वोच्च आहे. ती राज्यघटनेचा रक्षक आहे व लोकशाही टिकवून ठेवण्यासाठी महत्वाची भूमिका बजावते. प्रश्न 2: सर्वोच्च न्यायालयाची स्थापना …
युनिट 4 – केंद्र व राज्य सरकारची रचना प्रश्न 1: भारतात शासन प्रणाली कशी आहे? उत्तर:भारतामध्ये संसदीय लोकशाही पद्धती आहे. यात कार्यकारी (Executive) संस्था विधिमंडळापुढे जबाबदार असते. केंद्रात पंतप्रधान आणि राज्यात मुख्यमंत्र्यांच्या नेतृत्वाखाली सरकार चालते. …
युनिट 3 – भारतीय राज्यघटना व मूलभूत अधिकार/कर्तव्ये प्रश्न 1: भारतीय राज्यघटना कधी अमलात आली? उत्तर:भारतीय राज्यघटना 26 नोव्हेंबर 1949 रोजी स्वीकारण्यात आली आणि 26 जानेवारी 1950 रोजी ती अमलात आली. हा दिवस आपण “प्रजासत्ताक …
युनिट 2 – राज्य, राज्यशक्ती आणि राज्यसंस्था प्रश्न 1: राज्य म्हणजे काय? उत्तर:राज्य म्हणजे एक निश्चित भूभागावर राहणाऱ्या लोकांचा असा संघ, जो सार्वभौम सत्तेच्या आधीन राहतो. राज्य हे केवळ सरकार नाही, तर ते लोक, भूभाग, …
युनिट 1 – राज्यशास्त्राची ओळख (Introduction to Political Science) प्रश्न 1: राज्यशास्त्र म्हणजे काय? उत्तर:राज्यशास्त्र हे सामाजिक शास्त्र असून त्यात राज्य, शासन, राजकारण, नागरिक व सत्ता यांचा अभ्यास केला जातो. राज्यशास्त्र आपल्याला समाजातील राजकीय प्रक्रिया, …